Năm ấy Chí về làng, ngẫm đời đen bạc sống kiếp giang hồ khổ quá nên quay đầu hoàn lương. Chí đến gặp cụ Bá để bày tỏ ý định làm người lương thiện.
- Lạy cụ Bá, con muốn làm người lương thiện cụ ạ.
- Tưởng gì chứ anh Chí làm người lương thiện thì ai cũng mừng. Cụ Bá trả lời.
- Bẩm cụ, nhưng muốn làm người lương thiện phải có cái nghề nuôi thân. Con quanh năm rạch mặt ăn vạ có biết nghề ngỗng gì đâu. Mong cụ ở trên cao sáng suốt xem có món gì làm ăn được thì chỉ bảo cho con với. Chí tiếp lời.
- Thế anh còn biết làm gì nữa không? Cụ Bá hỏi lại.
- Bẩm cụ, con biết uống rượu nữa ạ. Chí ngẫm nghĩ một lúc rồi trả lời.
- Ấy, thế là được rồi, biết uống rượu tất biết nấu rượu. Mỗi lít rượu lậu bây giờ giá bằng cả yến thóc chứ có ít đâu, mà nghề nấu rượu lại dễ như nấu cơm ăn hàng ngày học tí là xong ngay. Làm cái nghề nấu rượu sang hơn hẳn trồng lúa, không phải ra đồng nắng không tới mặt, mưa không tới đầu. Anh Chí về nấu rượu là chắc ăn nhất. Cụ Bá mừng rỡ thốt lên.
Thế là Chí về lọ mọ nấu rượu, nhưng vốn không biết nấu mà tay chân lại vụng về nên suốt ngày không khê thì sống. Rượu nấu ra dở tệ bán chẳng ai thèm mua. Được dăm bữa nửa tháng chán quá, Chí bèn dẹp quách việc nấu rượu rồi lại đến cụ Bá.
- Lạy cụ Bá, cái việc nấu rượu lậu hỏng mất rồi. Chí nói.
- Việc lớn mà, dục tốc bất đạt, anh Chí phải kiên trì chứ. Cụ Bá nói,
- Bẩm cụ, hay là cụ chỉ cho con việc khác vậy. Chí lại nói
- Thôi được, anh Chí thấy người ta hay mua chim mồi đi gác cu không. Mỗi con chim mồi hay giá bằng cả tấn thóc đấy. Mà nuôi chim thì cũng như nuôi gà thôi, có gì khó đâu cơ chứ. Anh Chí về nuôi chim mồi phen này giàu to chứ chẳng chơi. Cụ Bá ngẫm nghĩ rồi nói.
- Bẩm cụ, con xin nghe lời cụ. Chí tiếp lời cụ Bá.
Rút kinh nghiệm từ việc nấu rượu bị hỏng, Chí bỏ công ra lang thang khắp các nhà gác cu học hỏi cách xem tướng chim rồi cách chăm sóc chim, lại bỏ kha khá tiền ra để tậu về đôi chim bổi có tướng hay. Mỗi ngày đều thức khuya dậy sớm cho chim đi phơi nắng, cho chim ăn rồi cho chim tắm mát. Thời gian qua nhanh, đôi chim lớn bổng, lông mượt, giọng gáy trầm bổng mê ly. Chí hăm hở đem đôi chim ra chợ làng rao bán. Hỡi ôi, ra đến chợ mới thấy người bán chim mồi đứng xếp hàng từ đầu chợ đến cuối chợ. Giá chim mồi rớt thê thảm, cứ có người hỏi mua là cả đám nhao vào tranh nhau bán, giá nào cũng bán. Nghĩ bụng đem chim về cũng chỉ tốn thóc nên Chí đành bán rẻ đôi chim, tiền bán chim cũng chỉ mua cút rượu. Chí tạt vào quán rượu, lúc về say ngất ngư, chân nam đá chân xiêu, vừa đi hắn vừa chửi:
- Tổ sư cha chúng nó chứ! Ai cho tao làm người lương thiện?
( Viết nhân dịp được đọc bài ông Alan Phan xúi dân ta làm nông nghiệp với cày IT)
